Dr Łukasz Nazarko z grantem NCN

Dr Łukasz Nazarko z Wydziału Inżynierii Zarządzania otrzymał grant Narodowego Centrum Nauki w ramach konkursu MINIATURA 4 na realizację działania naukowego pt. „Przezorna ocena technologii jako narzędzie wsparcia odpowiedzialnych badań i innowacji”. Projekt otrzymał finansowanie w wysokości 33 825 zł, które zostaną przeznaczone na badania wstępne.

Z analiz przeprowadzonych przez dr. Łukasza Nazarkę wynika, że – w kontekście zarządzania technologiami w przedsiębiorstwie – ocena technologii sprowadza się zwykle jedynie do ewaluacji i optymalizacji stosowanych technologii w celu poprawy produktywności, jakości i wyniku finansowego przedsiębiorstwa. „Przezorna ocena technologii ma przyczyniać się do upowszechnienia koncepcji odpowiedzialnych badań i innowacji” – podkreśla dr Łukasz Nazarko.

Badacz określi metody i techniki, które pozwolą tak oceniać technologie, by już na etapie projektowym podjąć refleksję nad możliwymi konsekwencjami rozwoju danej innowacji oraz generować rezultaty nie tylko praktyczne, etycznie akceptowalne, ale również społecznie pożądane. Dr Łukasz Nazarko określa taką ocenę technologii jako przezorną – w nawiązaniu do słownikowej definicji słowa „przezorny”, czyli „rozważny w postępowaniu, przewidujący następstwa, myślący o przyszłości”.

Jako przykład podaje rozwój popularności oświetlenia typu LED. „Rozwiązanie to jest znane jako energooszczędne i trwałe. Po latach jednak okazuje się, że w miejscowościach, które nieumiejętnie wykorzystują światło ledowe do oświetlenia ulic, zaburza ono życie nocnych zwierząt i sen mieszkańców” – wyjaśnia dr Łukasz Nazarko. „Coraz głośniej jest też o niezamierzonych negatywnych skutkach wdrażania algorytmów sztucznej inteligencji w służbie zdrowia, systemach bezpieczeństwa czy też w procesach rekrutacji pracowników. Ich działanie wykazuje nieraz oznaki dyskryminacji ze względu na rasę, płeć czy zamożność” – dodaje. Jak podkreśla, przeprowadzona odpowiednio wcześniej dogłębna ocena technologii, pozwoliłaby zrozumieć i ograniczać wspominane negatywne skutki. Zapobiegałaby też powstawaniu w społeczeństwie nieufności wobec osiągnięć nauki i techniki.

Ocena technologii jest doskonałym przykładem przenikania się zagadnień inżynieryjno-technologicznych z naukami społecznymi. Dr Łukasz Nazarko jest przekonany, że Politechnika Białostocka – jako wiodący ośrodek myśli technicznej i menedżerskiej w regionie – jest najwłaściwszym miejscem do prowadzenia badań na temat przezornej oceny technologii oraz odpowiedzialnych badań i innowacji.

Źródło: pb.edu.pl